Το πρόστιμο για τα Κ.Ε.Σ. έρχεται... Η δημόσια και δωρεάν παιδεία φεύγει...

Η εισήγηση του Εισαγγελέα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για αναγνώριση των διπλωμάτων που χορηγούν τα Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών (ΚΕΣ), αν και αναμενόμενη, χαρακτηρίστηκε ως «βόμβα» που, αν εφαρμοσθεί, θα αλλάξει άρδην το τοπίο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Οι κυριότερες ενστάσεις αφορούν κυρίως την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης των ΚΕΣ καθώς δεν ελέγχονται από φορείς του υπουργείου Παιδείας παρά μόνο από το υπουργείο Ανάπτυξης (!) που χορηγεί την άδεια λειτουργίας τους. Το υπουργείο Παιδείας αναμένει την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που θα καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις αναγνώρισης των διπλωμάτων των ΚΕΣ για να προσδιορίσει τις πρωτοβουλίες που θα αναλάβει, ενώ πανεπιστημιακοί και φοιτητές σκοπεύουν ν’απαντήσουν με κινητοποιήσεις για την απόσυρση της κοινοτικής οδηγίας.

Μερικές ερωτήσεις για να καταλάβουμε τι γίνεται...

1. Τι ακριβώς προτείνει η εισήγηση του Εισαγγελέα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου;
«Η Ελλάδα υποχρεούται να αναγνωρίσει τα διπλώματα που χορηγούν τα ΚΕΣ, τα οποία θα οδηγούν στα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα με τους αποφοίτους των ελληνικών δημοσίων ΑΕΙ».
Εδώ καλό θα ήταν να πούμε δυο λόγια για τη φυσιογνωμία των σπουδών και των πιστοποιητικών φοίτησης των Κ.Ε.Σ. Αν επιδιώκαμε μία σύντομη και εύκολη απάντηση, σχεδόν θα αρκούσε να αναφέρουμε το επιτυχημένο σλόγκαν γνωστού Κ.Ε.Σ. (συγκεκριμένα ιδιωτικού ΙΕΚ): «Δε σπουδάζεις απλά, μαθαίνεις επάγγελμα!». Γίνεται αντιληπτό ότι αρχικά έχουμε να κάνουμε με ένα φοβερά ειδικευμένο πρόγραμμα σπουδών και ως εκ τούτου με υπερεξειδικευμένα πιστοποιητικά αποφοίτησης («πτυχία»). Κατά συνέπεια, ο απόφοιτος με υπερεξειδικευμένο πτυχίο Κ.Ε.Σ. προφανώς είναι προσανατολισμένος σε έναν εντελώς συγκεκριμένο χώρο επαγγελματικής αποκατάστασης και «καλείται» την επόμενη μέρα, στο χώρο εργασίας να εκτελέσει ένα περιορισμένο σύνολο εργασιών. Καθώς το ένα φέρνει το άλλο, είναι οφθαλμοφανές ότι ο ίδιος απόφοιτος θα έχει επίσης ένα εξαιρετικά περιορισμένο πεδίο εύρεσης εργασίας. Δηλαδή ακόμα και αν υποθέταμε ότι θα υπήρχε η δυνατότητα τα πτυχία των Κ.Ε.Σ. να κατοχύρωναν επαγγελματικά δικαιώματα καταλήγουμε ότι αυτά και πάλι θα ήταν περιορισμένα εξ’ ορισμού. Είναι δεδομένο ότι η ειδίκευση παράγει γνώσεις ληξιπρόθεσμες και όταν οι γνώσεις είναι ληξιπρόθεσμες, με κάθε καινοτομία που θα εισέλθει στην παραγωγική διαδικασία οι ειδικευμένοι απόφοιτοι θα μείνουν ξεκρέμαστοι...

2. Η επικείμενη απόφαση του Δικαστηρίου είναι υποχρεωτική ή όχι; Και από πότε θα πρέπει να εφαρμοσθεί;
«Η απόφαση είναι υποχρεωτική. Αν η χώρα μας αρνηθεί να την εφαρμόσει, τότε θα πληρώσει πρόστιμο. Οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ισχύουν από τη στιγμή που εκδίδονται.»

3. Η αναγνώριση γίνεται μέσω των επαγγελματικών δικαιωμάτων ή καθεαυτού των πτυχίων; Και ποια η διαφορά αν η αναγνώριση επέρχεται μέσω των επαγγελματικών δικαιωμάτων;
«Το δικαστήριο αναμένεται να αναγνωρίσει τα πτυχία, αφού μέσω αυτών εξασφαλίζονται και τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων, οι οποίοι προσέφυγαν διεκδικώντας τα. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού (!) της Ευρωπαϊκής Ενωσης μπορεί να επέμβει, όταν δεν εφαρμόζεται η αρχή της ελεύθερης διακίνησης των εργαζομένων στις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αντίθετα, στα θέματα Παιδείας ισχύει η αρχή της επικουρικότητας (Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, η Ευρωπαϊκή Ένωση δρα, όταν ένα αποτέλεσμα μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα στο δικό της επίπεδο και όχι σε επίπεδο κράτους-μέλους...)»

4. Η εφαρμογή της απόφασης έχει σχέση με την αναθεώρηση του άρθρου 16;
«Εχει σχέση, αλλά δεν εξαρτάται άμεσα. Αν εφαρμοσθεί η απόφαση, εμμέσως αναγνωρίζεται η λειτουργία στην Ελλάδα μη κρατικών ΑΕΙ και μάλιστα ιδιωτικών και κερδοσκοπικών, τα οποία θα χορηγούν πτυχία που θα οδηγούν στα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα με τα πτυχία των ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων. Συνεπώς, δεν θα υπάρχει και τρόπος αξιολόγησης και ελέγχου της ποιότητας των σπουδών που θα παρέχουν τα ΚΕΣ, δεδομένου ότι θα εξακολουθήσουν να λειτουργούν με σύστημα franchising και τα πτυχία θα τα χορηγεί το ευρωπαϊκό συνεργαζόμενο πανεπιστήμιο. Ακόμη καιαν τα ΚΕΣ υπαχθούν στο Υπουργείο Παιδείας, θα ελέγχονται ως εκπαιδευτήρια και όχι ως πανεπιστήμια.»
5. Τι θα γίνει με τους ως τώρα 25.000 αποφοίτους των ΚΕΣ; Αν εφαρμοσθεί η οδηγία, θα τους αναγνωρισθούν αυτόματα τα πτυχία; Αν δουλεύουν στο Δημόσιο, θα εξομοιωθούν εργασιακά με τους πτυχιούχους των δημοσίων πανεπιστημίων;
«Το ζήτημα παραμένει ακόμη ανοικτό και θα προσδιορισθεί από την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Σε περίπτωση που αναγνωρισθούν τα πτυχία των αποφοίτων των ΚΕΣ από την επικείμενη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ή από μελλοντική απόφαση, τότε για όσους εργάζονται στο δημόσιο τομέα και έχουν προσληφθεί ως απόφοιτοι Λυκείου, το Δημόσιο οφείλει να τους αναγνωρίσει το πτυχίο, παρέχοντάς τους την ίδια επαγγελματική και μισθολογική εξέλιξη με τους αποφοίτους των δημόσιων πανεπιστημίων».
Το πρώτο σημαντικό αποτέλεσμα είναι ότι προσβάλλεται άμεσα ο χαρακτήρας της δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης... Επιπλέον, είναι αδιαπραγμάτευτο ότι τα Κ.Ε.Σ. είναι εξαιρετικά προσαρμόσιμα στις συνθήκες και θα μπορούν πιθανώς να «παράγουν» μέσα απ’ τις γραμμές τους ανταγωνιστικούς απόφοιτους. Συνεπώς, τα δημόσια πανεπιστήμια αν δε θέλουν να υποβαθμιστούν και να έχουν εξίσου ανταγωνιστικούς απόφοιτους, θα είναι υποχρεωμένα να προσαρμόζουν τη φυσιογνωμία και τα πτυχία τους στις εκάστοτε εφήμερες συνθήκες της αγοράς εργασίας. Να λοιπόν γιατί τα Κ.Ε.Σ. αποτελούν έναν ισχυρό μοχλό πίεσης στα δημόσια πανεπιστήμια και οδηγούν νομοτελειακά και αναπόφευκτα στην υποβάθμιση των δεύτερων. Στο ίδιο μοτίβο, δεν πρέπει να αγνοούμε ότι εφόσον τα ευκόλως προσαρμόσιμα Κ.Ε.Σ. θα υπακούν στις εντολές του Υπουργείου και της ΕΕ, τον ίδιο δρόμο ανάλογα θα πρέπει να ακολουθούν και τα δημόσια πανεπιστήμια. Με την ίδια λογική επίσης τα δημόσια πανεπιστήμια θα χρειαστεί να ακολουθήσουν τα Κ.Ε.Σ. και στους ρυθμούς εντατικοποίησης των σπουδών και να ξεχάσουν οι φοιτητές τον ελεύθερό τους χρόνο, τις Γενικές Συνελεύσεις, τις κινηματικές διαδικασίες, το φοιτητικό συνδικαλισμό κλπ…

6. Αν εφαρμοσθεί η απόφαση θα έχουμε αποφοίτους δύο ταχυτήτων. Πώς θα γίνεται οι υποψήφιοι για τα δημόσια ΑΕΙ να δίνουν πανελλαδικές εξετάσεις και οι υποψήφιοι για τα ΚΕΣ να μπαίνουν σε αυτά χωρίς εξετάσεις και να παίρνουν ίδιας αξίας πτυχίο; Δεν πρόκειται για άνιση μεταχείριση;
«Με βάση την οδηγία για τον ανταγωνισμό δεν έχουμε δικαίωμα να μην αναγνωρίζουμε κάτι που αναγνωρίζει μια άλλη χώρα.»
Αξίζει να αναφέρουμε ότι με την εξίσωση των πτυχίων Κ.Ε.Σ. – δημόσιων πανεπιστημίων, έρχεται και μία δεύτερη εξίσωση, η εξίσωση γενικά των πτυχίων προς τα κάτω που με τη σειρά της φέρνει την αποστοίχιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων. Τα περισσότερα εκ των επαγγελματικών δικαιωμάτων μεταφέρονται άλλωστε σ’ έναν 2ο κύκλο στον οποίο έχουν πρόσβαση οι λίγοι και «καλοί»! Αυτό μαζί με την ίδια την αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων μέσα σε προγράμματα τριετούς φοίτησης (πλειονότητα Κ.Ε.Σ.) πιστοποιητικά, αποτελούν ένα σημαντικό βήμα για την εισαγωγή των περιβόητων «2 κύκλων σπουδών».


Καμία αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων σε πτυχία Κ.Ε.Σ
Καμία εξίσωση πτυχίων δημόσιων πανεπιστημίων - Κ.Ε.Σ
Μία σχολή ανά γνωστικό αντικείμενο
Δημόσια, δωρεάν, ενιαία πανεπιστημιακή εκπαίδευση με όλα τα επαγγελματικά και εργασιακά δικαιώματα στο πτυχίο

Ριζοσπαστική Αριστερή Συσπείρωση
Ενιαία Ανεξάρτητη Αριστερή Κίνηση